
LOOKING ON EVERYTHING ?
EXPLORE ON EVERYTHING

WITH RSU VERNADOC 2019

“It is not possible to protect the built vernacular environment and to maintain the local building tradition only by governmental money or regulations. More important is that people will understand the worth of their tradition and they are proud of it”
Markku Mattila, The VERNADOC Founder.
เมื่อกาลเวลาและยุคสมัยได้แปรเปลี่ยนความนิยมในการโดยสารรถไฟให้ลดน้อยลงจากเดิม จึงส่งผลให้โรงงานรถไฟอย่าง “โรงงานมักกะสัน” ได้เปลี่ยนความหมายเป็นสถานที่ที่เต็มไปด้วยร่องรอยประวัติศาสตร์ความรุ่งเรืองของกิจการรถไฟไทย ซึ่งกลายเป็นเรื่องเล่าเชิงคุณค่าให้คนไทยในยุคใหม่ได้เรียนรู้และอนุรักษ์ต่อไป


จนถึง ณ ปัจจุบันนี้เป็นวาระครบรอบ 109 ปี แห่งการก่อตั้งโรงงานมักกะสัน (พ.ศ. 2453-2562) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ร่วมกับ สถาบันอาศรมศิลป์ จึงได้ร่วมฉลองด้วย 29 ผลงานสำรวจรังวัดมรดกทางอุตสาหกรรมของการรถไฟแห่งประเทศไทย ในนามของโครงการ “RSU VERNADOC 2019” ที่นำทีมจัดแสดงผลงานโดย ผศ.สุดจิต (เศวตจินดา) สนั่นไหว และทีมผู้สอนในรายวิชา ARC412 การอนุรักษ์สถาปัตยกรรม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ซึ่งในโอกาสนี้ทางโครงการได้รับเกียรติร่วมชมนิทรรศการผลงานภาพการสำรวจรังวัดจาก ท่านผู้หญิงสิริกิติยา เจนเซน อีกทั้งได้เข้าเยี่ยมชมอาคารต่างๆ ภายในโรงงานมักกะสันซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น และเป็นมรดกทางอุตสาหกรรมในงานศึกษาของสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์







“พื้นที่นี้มีความน่าสนใจหลากหลายประเด็น เมื่อมีโอกาสเหมาะทาง VERNADOC ก็อยากเข้ามาศึกษาสถาปัตยกรรมภายใน และทำความเข้าใจในความเป็นมักกะสัน เพื่อที่จะได้ช่วยขยายมุมมองใหม่ๆ ออกสู่สังคมอีกแรงด้วย เป้าหมายของเราคือสร้างแนวร่วมทั้งคนทำงาน และคนร่วมเชียร์ เพื่อให้เราได้มีโอกาสลงศึกษาในพื้นที่อื่นๆ ต่อด้วยความไว้วางใจ และในขณะเดียวกันก็ได้เป็นประโยชน์กับพื้นที่นั้นด้วย”
ผศ.สุดจิต (เศวตจินดา) สนั่นไหว, ตัวแทน VERNADOC แห่งประเทศไทย







HOW’S VERNADOC SAVES MAKKASAN?
Markku Mattila สถาปนิกชาวฟินแลนด์ ผู้นิยามคำว่า VERNADOC โดยเกิดจากคำว่า Vernacular Architecture Documentation ซึ่งก็คือแนวทางการศึกษาและสำรวจสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น โดยจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้ก่อตั้งอาคารและคนในละแวกชุมชนได้เล็งเห็นคุณค่าของอาคารและมีความตั้งใจจะอนุรักษ์ความดีงามของสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นนี้ไว้ ซึ่งข้อมูลการสำรวจรังวัดจะถูกวาดลงบนกระดาษอย่างทันทีโดยไม่ต้องจดบันทึก จึงกลายเป็นผลงานสเก็ตช์ภาพอาคารที่เกิดจากความนึกคิดในทำนองเดียวกันของผู้ที่พบเห็น รวมถึงได้ระลึกคุณค่าของอาคารผ่านงานวาดในครั้งนี้ด้วย โดยภาพวาดสำหรับโรงงานมักกะสันในครั้งนี้ มีจำนวนผลงาน 29 ชิ้น จากฝีมือของเหล่านักศึกษาคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ทั้งสองสถาบัน ที่เป็นเครื่องสะท้อนให้เห็นแง่คิดและทักษะของเจ้าของผลงานผ่านภาพวาดด้วย






“ตัวแปรสำคัญงานนี้ คงอยู่ที่พลังความรักที่มีต่อมักกะสันของทุกคนในสังคม ทั้งคนในและคนนอก ตอนที่เราลงเก็บข้อมูลเราได้พบพนักงานเพียงไม่กี่คน แต่เนื่องจากความน่าสนใจและคุณค่าของมักกะสันที่ทุกคนพอจะทราบ และอยากเห็นด้วยตาของตัวเอง จึงทำให้มีคนสนใจมาร่วมงานมากกว่าที่คิด โดยเราจะได้เห็นพลังของเด็กนักศึกษาสถาปัตย์ ที่มาเป็นกำลังสำคัญในการ Save our heritage ได้ เพียงแค่ลงมือทำงานผ่านกระบวนการที่ Eco friendly & Use less money ค่ะ”
ผศ.สุดจิต (เศวตจินดา) สนั่นไหว, ตัวแทน VERNADOC แห่งประเทศไทย

MAKKASAN OF MIND
เมื่อได้ยลภาพวาดงานฝีมือจากเหล่าสถาปนิกอาสาสมัครมากความสามารถแล้ว โอกาสต่อไปคือการเข้าเยี่ยมชมอาคารต่างๆ ที่เป็นแหล่งผลิตเครื่องจักรรถไฟ โดยมี ผศ.ดร.ศิริพงศ์ พฤทธิพันธุ์ รองผู้ว่าการรถไฟแห่งประเทศไทย และผศ.สุดจิต สนั่นไหว อาจารย์คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต พร้อมทีมสถาปนิกอาสาสมัคร นำชมนิทรรศการและอาคารโดยรอบ ซึ่งประกอบไปด้วย อาคาร 2465, คลังพัศดุโรงงาน, อาคารโรงงานซ่อมรถจักร, อาคารโรงหล่อ และกระสวน ซึ่งแต่ละอาคารต่างเต็มไปด้วยเรื่องราวระหว่างการผลิต สิ่งของทุกชิ้นภายในอาคารที่ร้างผู้คนนั้นกลายเป็นเครื่องแสดงถึงวัฒนธรรมของคนงานในยุคที่กิจการรถไฟรุ่งเรือง ที่หลายคนอาจจะไม่มีโอกาสได้เห็น โดยบางอาคารก็ได้พบเห็นวัสดุในยุคก่อนที่ในปัจจุบันไม่ค่อยหลงเหลือให้เห็นแล้ว อย่างโรงพัศดุกระสวนที่ถูกปิดทำการไปกว่า 15 ปี จะถูกผลักดันให้เป็นมิวเซียมในอนาคตสืบไป จนไม่น่าแปลกใจที่โรงงานมักกะสันแห่งนี้ได้กลายเป็นสถานที่แห่งประวัติศาสตร์ที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์







สิ่งที่ได้รับจากการเข้าร่วมเฉลิมฉลองวาระครบรอบ 109 ปี แห่งการก่อตั้งโรงงานมักกะสัน (พ.ศ. 2453-2562) ในครั้งนี้ ไม่ใช่แค่ทัศนคติในมุมมองใหม่เกี่ยวกับสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นที่เคยรุ่งเรืองในอดีต แต่ยังได้รับรู้การมีอยู่ของโครงการดีๆ ที่สร้างนักอนุรักษ์ของประเทศไทยให้เล็งเห็นคุณค่าของสิ่งปลูกสร้างแห่งประวัติศาสตร์ ที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ให้เป็น “อดีตทีี่มีชีวิตในปัจจุบัน”
TAG
SAVE MAKKASAN WITH RSU VERNADOC 2019 การบันทึกเรื่องราวมรดกทางอุตสาหกรรมการรถไฟ "โรงงานมักกะสัน" ผ่าน Vernadoc
/
CONTRIBUTORS
RECOMMEND
/
เป็นประจำของทุกปีที่ Royal Institute of British Architects (RIBA) จะประกาศชื่อสถาปนิกรับเหรียญเชิดชูซึ่งได้รับพระราชทานจากสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 โดยตรง ซึ่งเป็นกิจกรรมเริ่มต้นมาก่อนรัชสมัยของพระองค์ตั้งแต่ปี 1848 ให้แก่สถาปนิกที่มีทั้งอิทธิพลและมีชื่อเสียงทั้งทางตรงและทางอ้อม ซึ่งผู้รับรับเหรียญทองประจำปี 2021 นี้คืออัศวินด้านสถาปัตยกรรมผู้เพิ่งได้รับการแต่งตั้งยศในปี 2017 ได้แก่ Sir David Adjaye OBE
/
จากโมเมนต์ประทับใจในสวนสาธารณะกลางมหานครนิวยอร์ก นำมาสู่ “GOOSE Living” บูติกโฮเทลและคาเฟ่สไตล์โมเดิร์นทรอปิคัลใจกลางย่านสุขุมวิท ผลลัพธ์จากการตีความการพักผ่อนรูปแบบใหม่ภายใต้คอนเซ็ปต์ “Living a goose life...wild, fresh and free” ที่ชวนทุกคนมาใช้ชีวิตในไลฟ์สไตล์ที่เรียบง่าย ยืดหยุ่น แต่แฝงด้วยมุมมองที่กล้าจะทดลองประสบการณ์ใหม่
/
สถาปัตยกรรมแบบทั่วไปประกอบด้วยองค์ประกอบที่มาจากเสา คาน ห่อด้วยผนังที่มีเปลือกตามสมัยนิยม นิยามของผนังคือระนาบกั้นระหว่างภายนอกและภายใน หรือภายในด้วยกันเอง ทำหน้าที่แบ่งพื้นที่และปกป้องสเปซภายใน ระนาบผนังวางตัวในแนวตั้งอยู่ระหว่างพื้น เพดาน ในขณะที่ผนังภายนอกถูกแยกออกด้วยระนาบพื้นและหลังคา ในบางส่วนของงานสถาปัตยกรรมแบบ Postmodern architecture มีความพยายามจะสลายระนาบต่าง ๆ เข้าเป็นเนื้อเดียวกัน
/
เมื่อ “ศิลปะ” ไม่ได้บอกเล่าแค่ในห้องเรียนหรือผ่านตำรา แต่ยังเชื่อมโยงกับสถาปัตยกรรมที่จุดประกายความคิดสร้างสรรค์ให้กับผู้ใช้พื้นที่ ทำให้อาคารเรียนหลังใหม่ของโรงเรียนบ้านคลองบอน บนเกาะยาวใหญ่ จังหวัดพังงา ที่ถูกสร้างขึ้นโดยความร่วมมือระหว่าง Vin Varavarn Architects และ The Build Foundation ได้เพิ่มบทบาทให้โรงเรียนเป็นทั้งสถานศึกษาของเด็กๆ เป็นอาร์ตสเปซของชุมชน และเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมแห่งใหม่บนเกาะสำหรับนักท่องเที่ยวได้ด้วย
/
3:1 สัดส่วนที่พอเหมาะ...นำมาซึ่งบ้านที่พอดี ผลงานการออกแบบของ Backyard Architect กับบ้านที่มาพร้อมกับ Magic Number คน 3 ส่วน ธรรมชาติ 1 ส่วน
/
หลังจากที่เคยออกแบบบ้านให้กับผู้เป็นเจ้าของโครงการจนเป็นที่พึงพอใจ ทีมสถาปนิกจากรีเสิร์ช สตูดิโอ ปาณินท์ (Research Studio Panin) ได้รับการทาบทามให้มาออกแบบโรงพยาบาลกาฬสินธุ์-ธนบุรี โดยมีโจทย์ที่เรียบง่ายและตรงไปตรงมา นั่นคือการสร้างโรงพยาบาลที่ดีมีคุณภาพซึ่งผู้คนในท้องที่สามารถเข้ามาใช้บริการได้ในราคาที่ไม่แพง
SIGN UP TO OUR NEWSLETTER
A Monthly update of the new issue from us
THANK YOU FOR YOUR SUBSCRIPTION
We use cookies, localStorage and other technologies (collectively, "cookies") to recognise your browser or device, learn more about your interests, and provide you with essential features and services and for additional purposes. ( see details )