คน-ช้าง เราจะอยู่ร่วมกันอย่างไร? Biennale Architettura 2021/ Venice Biennale “บ้านคน บ้านช้าง” Boonserm Premthada | IAMEVERYTHING.CO

LOOKING ON EVERYTHING ?

EXPLORE ON EVERYTHING

คน-ช้าง เราจะอยู่ร่วมกันอย่างไร?
เพราะโลกไม่ได้เป็นของมนุษย์แต่เพียงเผ่าพันธุ์เดียว วิถีชีวิตของเราจึงข้องเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นๆ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

“How will we live together?” (เราจะอยู่ร่วมกันอย่างไร?) คือหัวข้อหลักของการจัดงานนิทรรศการสถาปัตยกรรมนานาชาติครั้งที่ 17 หรือ Biennale Architettura 2021 ที่เมืองเวนิส โดยมีที่มาจากผู้อำนวยการหลักของงานได้ตั้งคำถามถึงชีวิตความเป็นอยู่ในอนาคตของคน
ทางด้าน Thai Pavilion ในงานนี้เกิดขึ้นจากความร่วมมือระหว่าง สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย (สศร.) กระทรวงวัฒนธรรม และสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้มอบหมายให้ รศ. ดร. อภิรดี เกษมศุข เป็นผู้นำทีมภัณฑารักษ์ไทย และศิลปินผู้ออกแบบพื้นที่นิทรรศการ ได้ตีความต่อยอดจากการตั้งคำถามถึงเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสัตว์ โดยทีมได้พิจารณาถึงงานวิจัย “บ้านคนบ้านช้าง” ของ ผศ.บุญเสริม เปรมธาดา ซึ่งนำแรงบันดาลใจจากวิถีชีวิตของชนกลุ่มน้อยที่อยู่ร่วมกับสัตว์ร่างใหญ่อย่างแนบแน่นมาเนิ่นนานหลายร้อยปี ได้ออกแบบสะท้อนออกมาเป็น Thai Pavilion สื่อถึงการอยู่ร่วมกันของคนและสัตว์อย่างยั่งยืน

ในฐานะผู้ได้รับมอบหมายให้ออกแบบผลงานจากงานวิจัยของตนออกมาในรูปธรรมของโครงสร้าง "บ้านคนบ้านช้าง" นี้ อาจารย์บุญเสริม ได้ยกตัวอย่างวิถีชีวิตที่อยู่กันอย่างกลมกลืนของชาวกูยและช้างในหมู่บ้านตากลาง อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ ที่อยู่เคียงข้างภายใต้ชายคาเดียวกันมาหลายยุคหลายสมัย ผ่านทั้งการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมที่ส่งผลต่อชีวิตความเป็นอยู่ แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่เคยเปลี่ยนไปก็คือความเชื่อ และสายสัมพันธ์เสมือนครอบครัวของคนและช้าง

“เสาของบ้านช้างไม่สามารถตั้งอยู่ได้ ถ้าไม่มีบ้านคนค้ำจุนอยู่ ในขณะที่บ้านช้างก็ให้ร่มเงากับบ้านคน” อาจารย์บุญเสริมอธิบายเสริม

โครงสร้างไม้มุงสังกะสีที่สะท้อนถึงสถาปัตยกรรมท้องถิ่นที่ผสมผสานอุปมาอุปมัยในการตอบคำถามหลักของนิทรรศการ

โครงสร้างไม้มุงสังกะสีที่ออกแบบเป็นภาพสะท้อนของสถาปัตยกรรมท้องถิ่นที่ดูเรียบง่ายของชุมชนชาวกูย โดยมีเรือนเตี้ยเป็นตัวแทนของบ้านคน และเสาสูงเป็นตัวแทนของบ้านช้าง โครงสร้างทั้งสองส่วนผสมผสานเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ในขณะที่โครงสร้างของบ้านคนซึ่งอยู่ด้านล่างทำหน้าที่ค้ำยันเป็นรากฐานที่มั่นคง บ้านช้างซึ่งอยู่ด้านบนก็มีหลังคาสร้างร่มเงาให้เกิดความร่มรื่น เป็นการนำเสนอวิถีชีวิตที่พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกันของชาวกูยและช้างที่ไม่สามารถแยกจากกันได้ ผ่านการอุปมาอุปมัยไม่ใช่แค่ในแง่ของชีวิตแต่ในเชิงโครงสร้างทางศิลปะ และสถาปัตยกรรมที่ออกแบบมาอย่างน่าสนใจ

องค์ประกอบโครงสร้างส่วนเรือนด้านล่างเป็นตัวแทนของบ้านคน และเสาสูงเป็นตัวแทนของบ้านช้างที่มีลักษณะโครงสร้างเกื้อกูลแยกออกจากกันไม่ได้

ประวัติศาสตร์และเรื่องราวผ่านเรือนไม้เดิม เอามาดัดแปลงเกิดเป็นผลงานและเรื่องเล่าใหม่
ตามแผนการออกแบบเดิม โครงสร้างไม้ยังได้รับการออกแบบปรับเปลี่ยนการใช้งานเสียใหม่ให้เป็นช่องใส่เอกสารเกี่ยวกับข้อมูลต่างๆ ของนิทรรศการที่เวนิส

จากความตั้งใจเดิมของคณะผู้ทำงานที่ตั้งใจนำเรื่องราวของชาวกูยและช้างเดินทางไปร่วมบอกเล่าวิถีชีวิตการอยู่ร่วมกันของพวกเขา ด้วยการฝากเรื่องราวความน่าประทับใจไปกับผลงาน “บ้านคนบ้านช้าง” ทั้งลักษณะของโครงสร้างตามความเป็นจริง เทคนิคและวิธีการสร้างที่ถอดแบบมาจากบ้านของคนและบ้านของช้างตามสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นในชุมชนชาวกูย ซึ่งนำเอามาประยุกต์ออกแบบใหม่ อีกทั้งทุกชิ้นส่วนของงานออกแบบชิ้นนี้ยังเกิดจากการนำไม้เก่าของเรือนเดิมในประเทศไทย ที่สามารถพบร่องรอยบนเนื้อไม้จึงเป็นตัวแทนบอกเล่าเรื่องราวของผู้คนซึ่งเคยอยู่อาศัยเดิม และส่งไปประกอบขึ้นใหม่ในการจัดแสดงนิทรรศการที่เวนิส
แต่ด้วยผลกระทบจากสถาการณ์โควิด 19 ทำให้ทีมออกแบบนิทรรศการปรับการนำเสนอชิ้นงานที่นำไปแสดง ปรับเปลี่ยน วัสดุ ลดทอนโครงสร้างให้แก่นของงานได้ถูกนำเสนอพร้อมฉายวีดีโอเล่าเรื่องราวบนตัวชิ้นงานช่วงตลอดระยะการจัดงานเวลา 6 เดือน ในขณะที่ตัวงานชิ้นเดิมของ “บ้านคนบ้านช้าง” ถูกนำไปติดตั้งเป็นการถาวรแสดงคู่ขนานกับงานหลัก ณ บริเวณวัดป่าอาเจียง จังหวัดสุรินทร์แทน หน้าที่ของงานได้ถูกปรับเปลี่ยนจากนิทรรศการ เป็นศาลากลางแจ้ง ให้ชาวอำเภอท่าตูมได้ใช้งาน โครงสร้าง Partition สังกะสีจึงไม่ได้นำไปจัดแสดงที่จังหวัดสุรินทร์ด้วย

โครงสร้าง Partition สังกะสี สำหรับอธิบาย Abstract ของงาน มีขนาด 2.10 ม. x 2.10 ม. สี่แผ่น ซึ่งถูกวางอยู่บนฐานกล่องไม้

แต่เมื่อ "บ้านคนบ้านช้าง" หลังนี้ ได้นำไปจัดแสดงเป็นการถาวรที่วัดป่าอาเจียง จังหวัดสุรินทร์แทน หน้าที่ของ "บ้านคนบ้านช้าง" ได้ถูกปรับเปลี่ยนจากนิทรรศการ เป็นศาลากลางแจ้ง ให้ชาวอำเภอท่าตูมได้ใช้งาน โครงสร้าง Partition สังกะสีจึงไม่ได้นำไปจัดแสดงที่จังหวัดสุรินทร์ด้วย

ลักษณะของโครงสร้างและวิธีการสร้างที่ถอดแบบมาจากบ้านของคน และบ้านของช้างอันเป็นสองสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นที่เห็นได้ทั่วไปในชุมชนชาวกูย
จากประเด็นคำถาม “How will we live together?” เราจะอยู่ร่วมกันอย่างไร? เกิดเป็นบทสนทนาผ่านภาษาทางสถาปัตยกรรม “บ้านคนบ้านช้าง” ใน Thai Pavilion ได้สื่อสารถึงชีวิตความเป็นอยู่ของคนและช้าง อย่างพึ่งพาอาศัยจนเป็นวิถีอันหนึ่งอันเดียวกัน เป็นตัวแทนในการแลกเปลี่ยนระหว่างชุนชนเล็กๆ ในอำเภอท่าตูม และงานแสดงการออกแบบสถาปัตยกรรมระดับโลกในเวนิส เพื่อตอบคำถามให้คนทั้งโลกได้รู้ว่าชาวกูย และช้างคือตัวอย่างการใช้ชีวิตในปัจจุบันที่อนาคตควรหันกลับมามอง

รศ. ดร. อภิรดี เกษมศุข ภัณฑารักษ์ Thai Pavilion พร้อมด้วย ผศ.บุญเสริม เปรมธาดา ผู้ออกแบบผลงาน "บ้านคนบ้านช้าง"

Hand Drawing Sketch โดยอาจารย์บุญเสริม เปรมธาดา ก่อนจะพัฒนาเป็น "บ้านคนบ้านช้าง" ที่เสร็จสมบูรณ์

Conceptual Hand Drawing Sketch โดย อาจารย์บุญเสริม เปรมธาดา ที่สื่อสารถึงความผูกพันของคนและช้าง

Writers:
Dorsakun Srichoo
Nada Inthaphunt

Photographer/ Videographer & Editor:
Tanit Phramthed
Assistant Photographer:
Sannusee Kariji

Commissioners:
Office of Contemporary Art and Culture (OCAC), Ministry of Culture (Vimolluck Chuchat, Director-General)
Association of Siamese Architects under Royal Patronage (ASA)
(Ajaphol Dusitnanond - Immediate Past President, Chana Sampalung - President)  

Curator:
Apiradee Kasemsook

Assistant curators:
Nawanwaj Yudhanahas
Sompoom Tangchupong
Salila Trakulvech

Exhibitor:
Boonserm Premthada

Director:
Chutayaves Sinthuphan, ASA

Coordinator in Italy:
Kanokwan Luengsrichai

Project Manager in Italy:
Arch. Luciano Cirpi

Covid Manager:
Fulvio Toso

Contractor in Thailand:
K Golden Land Limited Partnership
Mungkorn Furniture Co., Ltd.

With the support of:
Contemporary Art Promotion Fund
Lighting and Equipment Public Company (L&E)
SCG Cement – Building Materials

Acknowledgments:
Andrea Marcon, Honorary Consul General
Sunisa Maneebangka
Jaruj Thammasoontorn
Pacharaphol Osotcharoenpho
Supawut Teerawatanachai
Surin Provincial Cultural Office, Ministry of Culture
Pa Ar Jiang Temple, Surin

Instagram: @thailandiabiennalearchitettura

www.iameverything.co

    TAG
  • Pavilion
  • Boonserm Premthada
  • Biennale Architettura
  • How will we live together?
  • design

คน-ช้าง เราจะอยู่ร่วมกันอย่างไร? Biennale Architettura 2021/ Venice Biennale “บ้านคน บ้านช้าง” Boonserm Premthada

DESIGN/Pavillion
May 2021
CONTRIBUTORS
EVERYTHING TEAM
RECOMMEND
  • DESIGN/Pavillion

    Public Space of SOS Pavilion at Chiang Mai

    SOS Pavilion ความหมายใหม่ของ “พื้นที่สาธารณะ” บนลานท่าแพที่สะท้อนให้คิดถึง ชีวิตของผู้คน ความหลากหลาย ความมีชีวิตชีวาของผู้คนในเมือง

    Sant SuwatcharapinunFebruary 2019
  • DESIGN/Pavillion

    THE MINI LIVING URBAN CABIN TOUR 2017-2018

    จากโลกยานยนต์สู่แวดวงการออกแบบที่อยู่อาศัย MINI รถยนต์สัญชาติอังกฤษ ซึ่งเติบโตมากับแนวคิด Creative Use of Space ได้พกพาแนวคิดเรื่องการใช้พื้นที่ เล็กๆ ให้เกิดประโยชน์

    Dorsakun Srichoo7 years ago
  • DESIGN/Pavillion

    SALA STEEL by Volume Matrix Studio

    สถาปัตยกรรมที่รับรู้ได้ด้วยประสบการณ์ของผู้ใช้งานในนิยามของคำว่า “Surreal Experience” ให้คนสนุกไปกับการตีความและคิดต่อ

    EVERYTHING TEAM7 years ago
  • DESIGN/AWARD

    DUCTSTORE the design guru และ THE OTHERS คว้า 3 รางวัล Winner จาก German Design Award 2025

    DUCTSTORE the design guru และ THE OTHERS ภายใต้การนำของนนทวัฒน์ เจริญชาศรี Design Director ได้รับรางวัล German Design Award 2025 อีกหนึ่งเวทีระดับโลก ตอกย้ำความเป็นผู้นำด้านการออกแบบ หลังจากที่ก่อนหน้านี้ได้รับรางวัลออกแบบระดับนานาชาติมากมายในช่วงที่ผ่านมา เช่น Red Dot Award: Grand Prix / Best Of the Best / Winner สาขา Brands and Communication Design 2024, iF Design Award 2024, DFA Design for Asia Awards 2023,2024 และ Golden Pin Design Award 2023,2024

    EVERYTHING TEAMFebruary 2025
  • DESIGN/EVENT

    TOSTEM ส่งต่อความสุข ผ่านแคมเปญ “The Sensory Symphony” เติมเต็มความประทับใจผ่านบทเพลงและงานศิลปะ

    TOSTEM ฉลองการก้าวเข้าสู่ปีที่ 102 พร้อมส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ ที่ร่วมส่งต่อความทรงจำสวยงามให้กับลูกค้า ภายใต้เคมเปญ “The Sensory Symphony” ถ่ายทอดความมุ่งมั่นตั้งใจที่จะร่วมสร้างความสุขยั่งยืนให้กับทุกคน เริ่มต้นจากที่ TOSTEM Showroom สาขา Crystal Design Center ที่เนรมิตบรรยากาศใหม่ให้เสมือนบ้านหลังอบอุ่นที่สดชื่นสวยงาม พร้อมเปิดประตูต้อนรับทุกคนให้มีช่วงเวลาดี ๆ ร่วมกัน

    By TOSTEM
    EVERYTHING TEAM9 months ago
  • DESIGN/AWARD

    ที่สุดของความภาคภูมิใจ! DUCTSTORE the design guru คว้ารางวัล Grand Prix – Best of The Best – Winner รวม 5 รางวัล! จากเวทีระดับโลก Red Dot Award : Brands & Communication Design 2024

    จาก 762 ผลงานที่ได้รับรางวัล "Red Dot Award: Brands and Communication Design 2024" มีทั้งหมด 59 ผลงานที่ได้รับคัดเลือกให้เป็น "Best of the Best" จากนั้นจะมีเพียง 6 ผลงานเท่านั้นที่สามารถคว้ารางวัลทรงเกียรติสูงสุด “𝗥𝗲𝗱 𝗗𝗼𝘁: 𝗚𝗿𝗮𝗻𝗱 𝗣𝗿𝗶𝘅” ที่น่ายกย่องด้วยความเหนือชั้นทั้งความคิดสร้างสรรค์และคุณภาพการออกแบบที่ยอดเยี่ยม โดยปีนี้สร้างความฮือฮา เพราะเป็นปีแรกที่มีผลงานจากประเทศไทย 1 รางวัลที่สามารถผงาดคว้ารางวัลสูงสุด และได้บันทึกเป็นส่วนหนึ่งในหน้าประวัติศาสตร์ของ Grand Prix ระดับโลกเรียบร้อยแล้ว นั่นคือผลงาน JORAKAY PAVILION 2024 ออกแบบโดย DUCTSTORE the design guru

    EVERYTHING TEAM9 months ago
SIGN UP TO OUR NEWSLETTER
A Monthly update of the new issue from us
THANK YOU FOR YOUR SUBSCRIPTION

We use cookies, localStorage and other technologies (collectively, "cookies") to recognise your browser or device, learn more about your interests, and provide you with essential features and services and for additional purposes. ( see details )